Του Νίκου Σακελλαρίου, συνεργάτη του Taxheaven

Η ανάδειξη της μικρή-οικογενειακής επιχειρηματικότητας μέσα στην κρίση είναι το μάθημα που πήρε η επιχειρηματική κοινότητα κατά τη διάρκεια της 40ημερης κρίσης.

Οι κραυγές οικονομικής απόγνωσης που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια της σχεδόν δίμηνης κοινωνικής απομόνωσης (social distancing) και του περιορισμού της κυκλοφορίας μπορεί να αφορά μεγάλο μέρος επιχειρήσεων αλλά όχι όλες. Υπήρξαν κάποιοι κλάδοι επιχειρήσεων που μέσα στην κρίση πραγματοποίησαν νέα ρεκόρ εσόδων και κάποιοι κλάδοι που ήταν έτοιμοι να καταρρεύσουν επανήλθαν στο προσκήνιο.

“Small is Beautifull” στην επιχειρηματικότητα της κρίσης

Τα πρώτα συμπεράσματα από την -σχεδόν δίμηνη- κρίση ήταν ότι οι μικρές (οικογενειακές) επιχειρήσεις που έμειναν ανοικτές ή λειτούργησαν με συγκεκριμένο αντικείμενο πραγματοποίησαν ρεκόρ ρευστότητας και εισπραξιμότητας. Τα φαινόμενα αυτά επιβεβαιώνουν αυτά που οι ακαδημαϊκοί αναλυτές της επιχειρηματικότητας τονίζουν στα βιβλία τους.
1. Οι μικρές επιχειρήσεις μπορούν να επιβιώσουν επειδή είναι ευέλικτες και ως προς τη ζήτηση και ως προς την προσφορά
2. Οι μικρές επιχειρήσεις επωφελούνται μέσα από μία προσωποκεντρική προσέγγιση των πελατών τους.
3. Σε περιόδους κρίσης, αναζητούνται εναλλακτικές μορφές ζήτησης και προσφοράς καθώς και δικτύων διανομής από τις επιχειρήσεις.
4. Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να πραγματοποιήσουν καλύτερη διαχείριση ταμειακών ροών σε περιόδους κρίσης.

ΟΙ 3 ΚΛΑΔΟΙ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝ ΘΕΑΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Ξεπούλησαν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και οι επισκευασμένοι (refurbished) υπολογιστές

Θεαματική βέβαια άνοδο είχαν οι πωλήσεις και οι επισκευές Η/Υ. Οι ηλεκτρονικές πωλήσεις στους 5 μεγαλύτερους retailers της χώρας (Mediamarkt, Public, Πλαίσιο, Kotsovolos, Γερμανός) κατέγραψαν-ως ήταν αναμενόμενο- αύξηση της τάξης του 50% σε σχέση όχι μόνο με τις προηγούμενες ηλεκτρονικές πωλήσεις αλλά και μαζί με αυτές τις πωλήσεις από το κατάστημα. Όμως αυτές οι πωλήσεις που πραγματικά ξεχώρισαν μέσα στην κρίση ήταν οι πωλήσεις των επισκευασμένων παλαιών υπολογιστών, των γνωστών refurbished. Όπως χαρακτηριστικά μας είπαν επιχειρηματίες στον κλάδο επισκευής υπολογιστών, οι επισκευασμένοι και χαμηλής τιμής υπολογιστές ‘ξεπούλησαν’ μέσα στην κρίση. Οι πωλήσεις έγιναν κυρίως από οικογένειες με παιδιά σε σχολική ηλικία για να παρακολουθούν τα σχολικά μαθήματα αλλά και από μεγαλύτερους ανθρώπους σε ηλικία προκειμένου να κάνουν τις ηλεκτρονικές τους παραγγελίες και να πληρώσουν τις όποιες υποχρεώσεις τους. Η ψηφιοποίηση του Ελληνικού Δημοσίου κέρδισε μέσα σε λίγες ημέρες ότι δεν είχε καταφέρει να κάνει μέσα σε 2 δεκαετίες. Η διατήρηση και η εμπέδωση των ρυθμών ανάπτυξης θα είναι το επόμενο στοίχημα για την ελληνική κοινωνία.

Η επιστροφή του παραδοσιακού μπακάλικου

Χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν τα οικογενειακά μπακάλικα και τα καταστήματα πώλησης φρούτων και λαχανικών. Τα μπακάλικα φυτοζωούσαν μέσα στα χρόνια της κρίσης καθώς αναγκάζονταν να πουλούν πάνω από τις τιμές των σούπερ μάρκετ που κυριαρχούσαν τιμολογιακά. Το αναγκαστικό lockdown και ο περιορισμός της κυκλοφορίας αύξησαν τις πωλήσεις των μικρών καταστημάτων (μπακάλικων και φρούτα-λαχανικά) της γειτονιάς κατά 40%-50%  σ’ αυτό το διάστημα. Το γεγονός ότι τα καταστήματα αυτά παρέδιδαν παράλληλα και κατ’ οίκον τα προϊόντα τους (ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους) άμεσα (και όχι σε χρόνο 7-10 ημερών όπως τα σ/μ) βοήθησε ιδιαίτερα την αύξηση της πελατείας τους στα ποσοστά αυτά.

Εκτοξεύθηκαν οι εργασίες επισκευών σε ποδηλατάδικα και μηχανουργεία

Οι άλλοι κλάδοι που ευνοήθηκαν ιδιαίτερα από την κρίση ήταν οι κλάδοι των καταστημάτων επισκευής ποδηλάτων, μηχανών και αυτοκινήτων. Στα ποδηλατάδικα της γειτονιάς, οι παραγγελίες είτε για αγορές είτε για επισκευές ποδηλάτων μέσα στην περίοδο περιορισμού της κυκλοφορίας είχαν εκτοξευτεί. Τα καταστήματα που γνώρισαν μία περίοδο μεγάλης ανάπτυξης τα πρώτα χρόνια της κρίσης (2010-2012) λόγω της στροφής προς το ποδήλατο, γνώρισαν νέα ανάπτυξη μετά από 8 χρόνια μέσω των επισκευών και νέων πωλήσεων ποδηλάτων. Οι βασικοί πελάτες τους ήταν κυρίως νέα ζευγάρια και οικογένειες με παιδάκια κάτω των 10ετών οι οποίες λόγω των άδειων δρόμων και της ανάγκης για σωματική άσκηση, στράφηκαν ξανά προς το ποδήλατο. Υπολογίζεται ότι για μία απλή επισκευή που κανονικά διαρκούσε 1 ημέρα, απαιτούνταν τουλάχιστον 10 ημέρες αναμονής.

Έρχεται καταιγισμός ρευστότητας σε κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής  και γυμναστήρια

Για τα κομμωτήρια και τα κέντρα αισθητικής είναι περιττό να πούμε ότι έρχεται ένας καταιγισμός εργασίας και εσόδων μέσα στον Μάιο. Είναι ο κλάδος που υπέστη άμεσα τις επιπτώσεις του lockdown αλλά εκτιμάται ότι μέσα στον επόμενο μήνα θα βγάλει όσα έχασε στις 40ημέρες του ‘εγκλεισμού’. Ουσιαστικά ο ευρύτερος κλάδος έχει να ανησυχεί μόνο για την υγειονομική του προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Η ζήτηση, όπως διαφαίνεται, διαμορφώνεται σε επίπεδα ρεκόρ και τα ραντεβού για κομμώσεις και αισθητικές παρεμβάσεις δείχνουν ότι μέχρι τον Ιούνιο θα κινούνται σε 12ώρη διάρκεια. Το ίδιο θα ισχύσει και για τα γυμναστήρια σε δεύτερη φάση. Έρχεται και καλοκαίρι βλέπετε…

Ερωτηματικό η ‘επόμενη ημέρα’ για τις καφετέριες

Αν η ζήτηση είναι δεδομένη για τα κομμωτήρια και τα κέντρα αισθητικής, δεν ισχύει το ίδιο για τις καφετέριες. Το γεγονός ότι οι υγειονομικές παρεμβάσεις θα μειώσουν την χωρητικότητα των καταστημάτων κατά 2/3 περίπου, σημαίνει ότι οι καθήμενοι πελάτες θα είναι -στην καλύτερη περίπτωση- το 1/3 σε ένα πλήρες κατάστημα και πολύ λιγότεροι σε ένα κατάστημα που δουλεύει με χαμηλούς ρυθμούς. Συνεπώς οι επιπτώσεις της κρίσης και εκεί θα είναι σημαντικά αρνητικές. Άλλωστε σε ότι αφορά τον καφέ, στην κρίση λειτούργησαν συμπληρωματικά οι φούρνοι και οι ‘αλυσίδες’ ορθίων. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, είναι άγνωστο πόσες καφετέριες θα μείνουν ανοικτές μέσα στο 2020 και ιδιαίτερα πόσοι εργαζόμενοι θα παραμείνουν στον κλάδο για το 2020.

Πιέσεις στα ενοίκια επαγγελματικής στέγης

Οι πρόσφατες ρυθμίσεις για τα ενοίκια επαγγελματικής στέγης έχουν δημιουργήσει αναταραχή ανάμεσα σε ενοικιαστές και ιδιοκτήτες. Οι ενοικιαστές καταστημάτων που έκλεισαν δηλώνουν μέσω των επαγγελματικών εκπροσώπων τους ότι ακόμη και το 60% του ενοικίου που θα κληθούν να πληρώσουν είναι πολύ όταν οι εισπράξεις τους είναι μηδενικές. Οι ιδιοκτήτες (τουλάχιστον όπως εκφράζει η ΠΟΜΙΔΑ) θεωρούν απαράδεκτη τη ρύθμιση του 60% που ουσιαστικά οδηγεί τους ενοικιαστές να πάρουν λεφτά από τους ιδιοκτήτες αντί να τα διεκδικήσουν από το κράτος. Το υπουργείο οικονομικών ετοιμάζει ειδική ρύθμιση για τους ιδιοκτήτες που έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους στο διάστημα της κρίσης. Σε επίπεδο αγοράς, η ύφεση έχει οδηγήσει τα ενοίκια επαγγελματικής στέγης (σε άδεια καταστήματα και γραφεία) σε επίπεδα περιόδου 2015-2016 όταν η οικονομία έβγαινε «τραυματισμένη» από την τραπεζική αργία και το νέο Μνημόνιο.

Πηγή: https://www.taxheaven.gr/